Asqueroso İsyanı: 18. Yüzyıl İspanyası'nda Popüler Direniş ve Aydınlanma Çağı Düşüncesi

18. yüzyıl İspanyası, derin sosyal ve ekonomik dönüşümlerle karşı karşıya bir dönemdi. Kral V. Felipe’nin saltanatı boyunca, İspanya yeni bir ekonomik düzen arayışındaydı. Bu süreçte, halkın zorluklarla mücadelesi ve kraliyet otoritesinin zayıflaması, toplumsal çalkantıların önünü açtı. 1740 yılında Aragon bölgesinde başlayan Asqueroso İsyanı, bu dönemdeki gerilimlerin bir yansımasıydı ve hem halkın mücadelesini hem de Aydınlanma Çağı düşüncesinin toplum üzerindeki etkisini gözler önüne seriyordu.

İsyanın sebepleri karmaşıktı ve yüzyıllardır süregelen toplumsal eşitsizliğe, ekonomik sıkıntıya ve kraliyet otoritesine karşı büyüyen bir hoşnutsuzluğa dayanıyordu. Aragon’daki köylüler ağır vergiler altında ezilmişlerdi. Toprak sahipleri, toprak reformlarını engelliyor ve köylülerin geçim kaynaklarına engel oluyordu. Aydınlanma Çağı düşünceleri yayılırken, insanların hakları ve özgürlükleri üzerine daha fazla düşündükleri bir dönem yaşanıyordu. Köylüler de bu fikirlerden etkilenerek haklarını savunmaya karar verdiler.

İsyanın başlamasına sebep olan olay ise Kral V. Felipe’nin 1740 yılında Aragon bölgesinde yeni vergiler koyması oldu. Bu vergiler, zaten ekonomik sıkıntılar içinde olan köylüler için dayanılmaz bir yük oluşturuyordu. İsyan, ilk olarak küçük çaplı protestolarla başladı fakat hızla yayıldı ve tüm Aragon bölgesine yayıldı. Köylüler silahlanarak kraliyet yetkililerine karşı direndi ve vergileri reddetti.

İsyanın liderleri arasında özellikle iki isim öne çıkıyordu: Juan Bautista de la Rosa ve José Antonio Rodríguez. İsyanı örgütleyen ve halkı harekete geçiren bu iki lider, Aydınlanma Çağı düşüncelerinin etkisiyle halkın haklarını savunuyorlardı. İsyan sırasında köylüler kraliyet yetkililerine karşı direndiler, vergileri reddettiler ve kendi yönetimlerini kurdular.

İsyancılar, Kral V. Felipe’ye karşı bir dizi talepte bulundular. Bunların arasında vergi indirimleri, toprak reformları ve daha adil bir yasal sistem vardı. İsyanın amacı, sadece vergilerin kaldırılması değil, aynı zamanda toplumsal düzeni değiştirmek ve köylülerin haklarını elde etmekti.

Kral V. Felipe, Asqueroso İsyanı bastırmak için önemli askeri güçler seferber etti. Ancak isyancılar, yerel halkın desteğini alarak ve gerilla taktikleri kullanarak uzun süre direnmeyi başardılar. İsyan 1743 yılında kraliyet orduları tarafından acımasızca bastırıldı.

İsyanın bastırılmasının ardından çok sayıda köylü idam edildi veya sürgüne gönderildi. Liderler Juan Bautista de la Rosa ve José Antonio Rodríguez yakalandı ve cezalandırıldılar.

Asqueroso İsyanı’nın İspanya Üzerindeki Etkileri:

• Toplumsal Çalkantılar: Asqueroso İsyanı, 18. yüzyıl İspanyası’nda yaşanan toplumsal çalkantıların bir örneğiydi. İsyanın bastırılması, halkın kraliyet otoritesine olan güvenini zayıflattı ve gelecek isyanlara zemin hazırladı.
• Aydınlanma Çağı Düşüncelerinin Etkisi: İsyan, Aydınlanma Çağı düşüncelerinin halk üzerindeki etkisini gösteriyordu. Köylüler haklarını savunmak için silahlanmış ve kraliyet otoritesine karşı direnmişlerdi.

Asqueroso İsyanı, sadece bir olay değil, aynı zamanda 18. yüzyıl İspanyası’nın toplumsal ve siyasi yapısının bir yansımasıydı. İsyanın bastırılmasıyla birlikte halkın mücadelesi sona ermemişti. Aydınlanma Çağı düşünceleri yayılmaya devam ediyordu ve gelecek nesiller için bir umut ışığı oluyordu.

Asqueroso İsyanı’nın Önemli Şahsiyetleri:

Asqueroso İsyanı, İspanya tarihinde unutulmayacak bir olaydır. Bu olay, Aydınlanma Çağı düşüncelerinin gücünü ve halkın haklarını savunmadaki kararlılığını göstermektedir.

İsyanın ardından İspanya’da daha fazla sosyal reform yapılması gerektiği konusunda tartışmalar yaşandı. Ancak bu reformlar yavaş ve zorlu bir süreçti.